OGNISKO

Przeczytaj wszystko, staraj się zapamiętać jak najwięcej a do dzienniczka wpisz najważniejsze informacje czyli te napisane pochylonym tekstem :) Przerysuj też stosy ogniskowe, na pewno przyda Ci się ta wiedza na obozie.

Elementy potrzebne do utrzymania ognia:

• Paliwo – łatwopalny materiał taki jak drewno, papier, paliwo, spirytus
• Ciepło – czynnik zapalający np. zapałka, ogień – wystarczające do zapłonu paliwa
• Tlen czyli powietrze – dlatego dmuchamy pod ogień gdy przygasa

Należy pamiętać, że tylko istnienie wszystkich trzech elementów pozwala na utrzymanie ognia. Wyeliminowanie któregoś z nich spowoduje jego ugaszenie.

Paliwo:

Jako paliwo najlepiej używać drewno. Będą nam potrzebne różne rodzaje. Musimy przygotować:

• Rozpałkę – drobne suche gałązki, igliwie, drewno nasączone rzywicą, wióry. Dobrze jest mieć przy sobie zawsze garść wiórów – są lekkie, nie zajmują dużo miejsca i świetnie się palą.
• Drobne gałązki – najlepiej suche tak by mogło się odpalić od rozpałki
• Drewno – grube gałęzie, porąbane pnie 

Czynnik zapalający:

Na pewno najlepiej znanymi Wam są zapałki. Tu należy zwrócić uwagę iż jest ich wiele różnych rodzajów:

• Zwykłe (kuchenne) – najtańsze ale za to szybko „rozmiękają” od wilgoci – aby temu zapobiec warto łebki zapałek zanużyć w wosku, który je zabezpieczy a tuż przed podpaleniem wystarczy go zdrapać nożem lub finką
• Kominkowe – podobne do powyższych lecz na dłuższym trzonku – świetne w przypadku dużych ognisk gdy musimy „zanurkować” z ręką wewnątrz stosu ogniskowego a nie chcemy przy tym nabawić się oparzeń
• Sztormówki – z dużą ilością siarki co gwarantuje im wytrzymałość na silny wiatr oraz często są pokryte specjalną substancją pozwalającą na odpalenie ich od dowolnej chropowatej powierzchni

Skauci / harcerze często również używają tzw. krzesiwa z magnezu – pocierane nożem, kluczem lub innym metalowym przedmiotem wydziela sporo iskier – BARDZO GORĄCYCH. Przy używaniu jego będziemy potrzebowali dodatkowo papieru lub waty gdyż nawet wióry nie zawsze są w stanie się odpalić od iskier.

Bezpieczeństwo:

• Pamiętaj, że ogień potrafi okaleczyć lub nawet zabić – zachowaj szczególną ostrożność!
• Zadbaj by w pobliżu nie było łatwopalnych przedmiotów, zwisających gałęzi  ani drzew
• Pilnuj ogniska by nikt niepowołany do niego się nie zbliżał – inni harcerze, zuchy – nie każdy wie jak obchodzić się z ogniem
• Zabezpiecz miejsce ogniskowe – obłuż kamieniami, wytnij darń i odłuż na bok – przyda się do zakrycia ogniska jak skończysz
• Nigdy nie używaj spirytusu czy paliwa jako rozpałkę – lubi wsiąkać w ziemię i WYBUCHAĆ!
• Nigdy nie rób ogniska większego niż jest ci potrzebne – w razie „W” łatwiej zapanować nad małym
• Przygotuj się na ewentualne „alarmowe” gaszenie

Budowa ogniska:

Niezależnie od stosu jaki użyjemy ognisko składa się zawsze z trzech warstw, które stopniowo będą się rozpalać:

• Rozpałka w samym środku ogniska – od niej to zaczynamy budowę ogniska i ją jako pierwszą rozpalamy
• Drobne drewno – powinno być suche tak by mogło się zapalić od rozpałki. Musimy pamiętać że ono szybko się zużywa (spala) więc bedziemy potrzebowali odpowiednio dużo. Układając  tą warstwę pamiętajmy by zostawić nieco miejsca od strony zawietrznej (z tej z której wieje wiatr) byśmy mogli tam podłożyć ogień – wiatr będzie „wdmuchiwał” go do środka.
• Grube drewno – nawet jeśli będzie nieco wilgotne powinno się wysuszyć w trakcie palenia się dwóch poprzednich warstw. Mokre drewno bardzo dymi – nie wkładaj go za dużo na raz – zawsze używaj wraz z suchym drewnem.

Rodzaje ognisk:

Studnia - sam rdzeń stosu pozostaje bez zmian, czyli musi być tam coś, co się zapali ( byle nie benzyna, papiery itp. ). Natomiast boki układamy z równej długości polan. Zapewnia dużo ciepła i światła dzięki dużemu dopływowi powietrza. Dlatego może ono służyć do gotowania i sygnalizacji.

Polana okłada się tak by tworzyły ażurową konstrukcję, podobną do kraty, która zapewnia dostęp tlenu i wytwarza efekt komina, przez co ogień bucha z wielką werwą.

Piramida - budowana jest podobnie jak studnia z tą różnicą, że każde „piętro” układamy z coraz  krótszych brewion ( pełnych warstw drewna, a nie z ażurowej konstrukcji ). Takie ognisko pali się długo i można je wykorzystać jako ogień na całą noc.

Pagoda - pierwsze dwie, trzy warstwy układamy  jak przy budowie „studni”. Każde kolejne „piętro” jest układane z patyków w ilości zależnej od wielkości stosu z zachowaniem podczas budowy naprzemiennego układania poziomów.

Tratwa - bardzo użyteczny model do wilgotnego drewna. Pożyteczny również przy mokrym lub zaśnieżonym podłożu. Ułożyć na podłożu kwadratowe "łoże" z większych kawałków drewna. Następną warstwę układać poprzecznie. Na wierzchu buduje się piramidę. Wraz ze spaleniem żar przechodzi niżej osuszając i rozpalając dwie zasadnicze warstwy tratwy.

Ognisko "gwiazda" - Przydatne, jeśli zależy nam na oszczędnym zużyciu opału lub na niewielkim ogniu. Ogień pali się pośrodku "gwiazdy"; stosownie do potrzeb podsuwa się kłody do środka. Można je odciągnąć na bok, jeśli chcemy gotować nad żarem. Dla ogniska tego rodzaju zaleca się stosowanie twardego drewna.

Takie ognisko tworzymy w przypadku, gdy chcemy zaoszczędzić na opale lub gdy zależy nam z różnych względów na utworzeniu ogniska dyskretnego.

Układ polan jest niezwykle prosty. Wszystkie grubsze patyki układamy promieniście tak by stykały się w centrum. Tam pali się ogień. Gdy płomień staje się zbyt wielki – nieco odsuwamy gałęzie na zewnątrz. Gdy przygasa – przeciwnie – podsuwamy je do centrum, nawet by zachodziły tam jedne na drugie. Przy takim ognisku najlepiej spisuje się opał z twardego drewna drzew liściastych. Ognisko takie jest szczególnie warte polecenia, gdy gotujemy coś podczas wielkich upałów, bo nie wydziela za dużo ciepła.

Ognisko "wigwam" - Dogodne do gotowania i ogrzewania się (zużywa wiele opału). Podpałkę wstępną należy umieścić pośrodku przygotowanego miejsca wokół wbitego w ziemię kołka, z otwarciem od strony nawietrznej dla zapewnienia ciągu. Ognisko należy osłaniać od wiatru zapalając je od strony nawietrznej.

Jest chyba najpopularniejszym typem ogniska. O wbity w środek pal opiera się ze wszystkich stron drobniejsze patyki, pamiętając jednak by od strony nawietrznej zapewnić przestrzeń, przez którą dopływać będzie tlen. Ten typ ogniska zużywa wiele opału, jest jednak doskonały do ogrzewania się i suszenia obuwia oraz odzienia.

Uwaga! Ognisko takie, prędzej czy później zawala się (po przepaleniu owego pala) i rozsypuje do postaci bezładnej zbieraniny, płonących brewion.